Ngành ôtô tại Trung Quốc đang dần gây ra sự cạnh tranh khốc liệt đến các đối thủ đã tồn tại từ lâu đời, ví dụ như Mỹ. Lượng xuất khẩu ôtô của Trung Quốc đạt hơn 5 triệu chiếc vào năm 2023, vượt qua Nhật Bản, trở thành quốc gia xuất khẩu ôtô hàng đầu thế giới, bao gồm doanh số từ hai công ty lâu đời như SAIC, Dongfeng và các công ty mới hơn như BYD, Nio.
Sự gia tăng này bắt đầu từ 2020, đưa Trung Quốc từ vị trí thứ sáu lên quán quân bảng xếp hạng toàn cầu về xuất khẩu ôtô. Ngược lại, xuất khẩu ôtô của Mỹ đang giảm dần do một số nhà sản xuất, bao gồm cả General Motors, thu hẹp hoạt động kinh doanh quốc tế. Tính đến năm 2022, xuất khẩu ôtô của Mỹ đã giảm 25% so với mức đỉnh vào năm 2016. Mỹ tụt xuống vị trí thứ sáu về xuất khẩu ôtô toàn cầu vào năm 2023, sau Mexico, Hàn Quốc và Đức.
Theo Retail Wire, thách thức mà Trung Quốc đặt lên các nhà sản xuất khác trên toàn cầu không chỉ nằm ở số lượng xe được sản xuất, mà còn ở mặt hiệu quả về chi phí, các công nghệ tiên tiến trên xe. Nhiều công ty Trung Quốc đang sản xuất xe điện với mức lợi nhuận và tốc độ mà một số nhà sản xuất khác, bao gồm cả GM và Ford của Mỹ, đã phải chật vật để đạt được. Sự nổi lên của xe điện Trung Quốc giá rẻ là một trong những nguyên nhân khiến các nhà sản xuất phương Tây mất vị thế.
Cái tên chủ chốt trong sự trỗi dậy của ôtô Trung Quốc là BYD - công ty bán xe điện nhiều nhất thế giới vào năm 2023, thậm chí vượt xa Tesla. CEO của Tesla, Elon Musk, thừa nhận các hãng xe Trung Quốc là đối thủ lớn nhất. "Có rất nhiều người nghĩ rằng top 10 công ty ôtô sẽ là Tesla, tiếp theo là 9 công ty Trung Quốc. Tôi nghĩ họ có thể không sai đâu", ông phát biểu vào tháng 11 tại sự kiện DealBook Summit của The New York Times.
Bên cạnh đó, theo Mohamed Fawzi, giám đốc khu vực Trung Đông và Châu Phi của McLaren Automotive, nhận định nhu cầu ngày càng tăng của Trung Đông về các phương tiện giá rẻ và đáng tin cậy, đã dẫn đến thị phần ôtô Trung Quốc tăng vọt, cụ thể tăng 80% kể từ năm 2016. Những công ty như Chery, Geely và Great Wall Motors đã tận dụng thời cơ này để phát triển, đặc biệt khi khu vực này đang hướng tới chuyển đổi sang xe điện.
Xây dựng niềm tin ở Trung Đông là yếu tố quan trọng dẫn đến thành công của các công ty ôtô Trung Quốc. Các nhà sản xuất đã nỗ lực đáng kể trong việc nâng cao chất lượng, hiệu suất và độ an toàn cho phương tiện của họ, dẫn đến sự chấp nhận từ người dân đối với xe Trung Quốc ngày càng tăng ở Trung Đông.
Ngoài ra, sự hỗ trợ của chính phủ cũng là một yếu tố khác giúp ngành công nghiệp ôtô Trung Quốc phát triển. Ông Fawzi giải thích rằng từ 2015 đến 2020, Trung Quốc đã tăng 30% mức đầu tư vào sản xuất ôtô, đạt 58,4 tỷ USD vào năm 2020. Điều này mang lại lợi ích cho sản xuất trong nước, và thu hút các nhà sản xuất ôtô toàn cầu hợp tác với các công ty Trung Quốc.
Hơn nữa, các công ty ôtô Trung Quốc đã bắt đầu mở rộng sang Mexico, châu Âu và các khu vực khác, chủ yếu với các mẫu xe và xe điện giá cả phải chăng. Đến tháng 9/2023, các công ty Trung Quốc chiếm 8% doanh số bán xe điện của châu Âu, và được các chuyên gia dự đoán tăng thị phần lên 15% vào năm 2025.
Chính vì các nỗ lực trên, Trung Quốc hiện đang dẫn đầu ngành công nghiệp xe điện, bán 5,9 triệu chiếc vào 2022, tăng 500% so với 2018. Các thương hiệu xe điện Trung Quốc đang thách thức các đối thủ "nặng ký" như Volkswagen và Tesla.
Tân Phan