"Vì vậy, hãy đập vỡ quy tắc của lưới tản nhiệt con suốt đi". Đó là thông tin mà ông Jota Kusakari, thiết kế trưởng của dự án RX chia sẻ với VnExpress trong sự kiện lái thử chiếc RX 2023 diễn ra đầu tháng 9 tại Mỹ.
Lưới tản nhiệt hình con suốt là khái niệm xuất hiện lần đầu tiên năm 2011 trên chiếc concept LF-Gh. Về bản chất hình học, con suốt là dụng cụ quấn chỉ phục vụ cho việc dệt may, chính là lĩnh vực hoạt động đầu tiên của hãng mẹ Lexus - Toyota - cung cấp máy dệt. Giám đốc thiết kế của Lexus khi ấy là Yasuo Kajino cho biết Lexus vẫn là hãng xe sang non trẻ (từ 1989), nên cần một yếu tố đủ ấn tượng để hằn sâu trong não khách hàng, và lưới tản nhiệt to bản hình con suốt cách điệu là thứ được chọn.
Thành quả của thiết kế mới là doanh số của Lexus ở Mỹ tăng dựng đứng từ 2011-2015, nhưng rồi đi xuống giai đoạn 2015-2020. Khách hàng Mỹ không thích lưới tản nhiệt này, đó là lời của Koichi Suga, giám đốc thiết kế toàn cầu của Lexus, nói với Automotive News hồi tháng 6, khi ra mắt RX thế hệ mới.
"Rất nhiều người cho rằng nhìn nó giống khuôn mặt của Darth Vader", Suga nói. Darth Vader - nhân vật phản diện trong loạt phim Chiến tranh các vì sao - sở hữu khuôn mặt gây sợ hãi với hình tam giác trước mặt gợi liên tưởng lưới tản nhiệt con suốt.
Dù đó có là cảm nhận vô căn cứ, doanh số giảm vẫn là thực tế, trong lúc đối thủ Mercedes tăng và BMW thì ổn định. Nhưng con suốt vẫn tồn tại suốt 11 năm. Hãng không có ý định thay đổi, hoặc sợ phải thay đổi. Việc cân nhắc được - mất luôn là thứ khiến các công ty của Nhật cẩn trọng thay đổi, hoặc sợ thay đổi.
Nhưng, "ý kiến khách hàng là một bài học, chúng tôi phải cân bằng", Suga khẳng định. Tức là, Lexus sẽ làm lại chiếc lưới tản nhiệt đặc trưng.
Với sự bảo thủ vốn có của người Nhật, của các hãng xe Nhật, thì việc Lexus sẵn sàng phá bỏ truyền thống, là một cú sốc với giới mộ điệu. Khi mà thế giới xe sang dần chuyển hướng phục vụ lớp trẻ với công nghệ, đồ chơi thì Lexus vẫn trung thành với những thứ thủ công, với takumi dù thật ra hàm lượng công nghệ không thiếu.
Nhưng chiếc lưới tản nhiệt trên RX thế hệ mới là minh chứng cho một Lexus đang nghĩ khác, và làm khác. Không khó để nhận ra phần phía trên của con suốt được bịt kín, ăn liền với nắp ca-pô là chỉ dấu của xe điện, dòng xe không cần chiếc miệng mở toác đón gió làm mát động cơ. Đó hoàn toàn không phải là một cách tạo hình theo công năng, vì có bịt hay không, xe vẫn đón đủ gió.
Đó là cách để khẳng định chiến lược sản phẩm, và thể hiện tính cầu thị.
Hãy xem, giờ đây lưới tản nhiệt đã chỉ còn là một hình thang, "không còn là Darth Vader nữa người Mỹ nhé, chúng tôi đã rất lắng nghe đó". Về sản phẩm, Lexus là hãng duy nhất tạo ra một "lưới tản nhiệt hybrid - nửa bịt nửa hở" cho thế hệ xe hybrid. Và tương lai toàn EV, chỉ cần bịt kín toàn bộ đầu xe là xong.
Nhưng có vẻ Lexus sẽ chưa bỏ ngay con suốt. Người dùng giờ đây sẽ làm quen với khái niệm mới: thân xe con suốt. Thay vì lưới tản nhiệt, thân xe giờ đây sẽ được tạo hình kiểu con suốt để tăng tính khí động học, giúp chiếc xe đứng yên trông cũng như đang chuyển động, là sự mượt mà trong tăng tốc và mô-men xoắn tức thời - thứ sẽ có trên xe điện.
Và Lexus quyết tâm thay đổi thật, ở cả nội dung bên trong chứ không chỉ hình thức bên ngoài. Với nền tảng mới, động cơ mới, hộp số mới, RX mới là chiếc Lexus năng động nhất từ trước tới nay trong khi vẫn giữ nguyên được những tiện ích cho gia đình, dễ thấy nhất là trục cơ sở tăng gần 60 mm trong khi chiều dài không đổi - mọi mm tăng thêm dành cho nội thất.
Một số khách hàng đâu đó không phải ở Mỹ có thể tiếc nuối vì con suốt ở đầu xe không còn, đã bớt bề thế. Nhưng họ phải chấp nhận là Lexus đã thay đổi. Sẽ thế nào nếu khách hàng Gen Z sắp tới không còn quan tâm đến những miếng gỗ đánh bóng thủ công, đường may thủ công trong nội thất? Chẳng còn cách nào khác, nhà sản xuất xe hơi phải chuyển mình, phải nói về điện hóa, về thân thiện môi trường, về những công nghệ kết nối và tự lái phức tạp.
Giả như tất cả những thứ mới mẻ trong ngôn ngữ thiết kế này không xuất phát từ hiệu quả cho vận hành và cảm nhận, mà là nguyên liệu chính cho các chiến dịch marketing, thì sao?
Không sao cả, kể một câu chuyện về sự đột phá, đã là một bước đột phá.
Đức Huy
Nhắn tin 
